Overeind blijven als HSP
Hoe blijf je overeind, in een wereld die je overweldigt? Voor veel hoogsensitieve mensen is dat een leven lang een basale, soms dagelijkse, kwestie. En sinds ik Op Dreef in 2006 begon, is dat één van de speerpunten geweest in mijn werk als coach en trainer. Ik help mensen hun eigen ‘gebruiksaanwijzing’ uit te vinden, en ook om te dúrven luisteren naar hun behoeften. Dat is vaak al een hele klus. Want iedereen heeft zo zijn eigen levensgeschiedenis, omstandigheden, overtuigingen en angsten. En het is elke keer weer prachtig als ik zie dat iemand meer zelf aan het roer van zijn of haar leven gaat staan, met meer zelfzorg en zelfvertrouwen.
Overeind blijven in een wereld die steeds onveiliger aanvoelt
Maar nu? Nu het slechte nieuws ons dagelijks overspoelt Nu er in de wereld zoveel voorbeelden zijn van agressieve en gewelddadige manieren om de macht te grijpen of simpelweg je zin te krijgen. Nu we in ons land keer op keer merken dat ‘het stille midden’ overschreeuwd wordt door degenen met de grootste mond. Hoe blijf je dán in hemelsnaam overeind?!
Het doet me meer dan ooit realiseren hoe we de afgelopen decennia in een land leefden waar we vrede en een betrouwbare overheid als bijna vanzelfsprekend aannamen.
Geen idee
Voor veel mensen is het nu moeilijk om met een positieve blik naar de toekomst te kijken.
En ze brengen het soms (ik ook) niet op om wéér slecht nieuws te zien en te lezen, over gewelddadigheden of inperking van basale rechten van mensen.
Veel columnisten weten het ook niet meer. En geven openlijk toe hoe de moed ze in de schoenen zinkt, en dat ze geen idee hebben hoe ze een hoopvol einde aan hun stukjes moeten breien. Afgelopen weekend bezocht ik de voorstelling ‘Wat als’ van Claudia de Breij. Ze worstelt zichtbaar met de tijdgeest, en kreeg een liedje over hoop bijna niet voor elkaar.
Bevriezen
Ben je iemand die net wat gevoeliger is dan de gemiddelde mens, met aanleg voor piekeren én een groot rechtvaardigheidsgevoel (zoals veel HSP), dan kun je je soms helemaal lamgeslagen voelen. Het gevoel dat je geen kant op kunt, als slachtoffer van de situatie. Met het gevaar dat je door die machteloosheid je steeds somberder gaat voelen.
Vluchten
Wat tijdelijk helpt is vluchten. Dat doen we allemaal, denk ik. Even geen slecht nieuws en analyses over de dreigende wereldsituatie. Een vrolijke film kijken, een fijne maaltijd met lieve vrienden bereiden, of op stap in de natuur. Ik zette dit jaar expliciet op mijn verlanglijstje voor Sinterklaas dat ik optimistische boeken wilde over verre reizen/landen, romantische avonturen en mooie landschappen. En ja, het is fijn om daar af en toe in te kunnen verdwijnen. En ook gezond en goed, om plezier te hebben en weer op te laden.
Onbevredigend
Maar ik merk dat dat sterke gevoel van machteloosheid me elke keer opnieuw overspoelt, als het slechte nieuws weer over me heen dendert. Want ja, meestal volg ik het nieuws wel. Dat vind ik ook belangrijk. Ik vind het niet oké om me zoveel mogelijk te onttrekken aan het nieuws, in een eigen bedachte enclave van comfort en veiligheid. Dat zou ik mezelf kwalijk nemen, egoïstisch vinden. Want ja, ik heb een sterk moreel kompas, dat uitslaat bij zoveel onrechtvaardigheid.
Laat je gelden!
Eén van de kwaliteiten die veel HSP herkennen is dat sterke rechtvaardigheidsgevoel. Ik nam dat op in mijn lezing over hoogsensitiviteit, die ik in de eerste jaren van Op Dreef zo vaak gaf. Ik vertelde dat HSP juist krachtig en standvastig kunnen zijn in de bestrijding van onrecht of het nastreven van vrede. Zoals bijvoorbeeld Mahatma Gandhi deed. Het schiet me ineens weer te binnen. Die eigenschap moet ik nu gebruiken! Door niet stil te blijven, maar me uit te spreken, in beweging te komen, hoe dan ook. In het klein ben ik al begonnen. Door lid te worden van een politieke partij die het anders wil. Door petities te ondertekenen die de overheid oproepen actie te ondernemen en zich uit te spreken.
Inspiratie van mijn Indiase vriendin in de Verenigde Staten
Vanaf mijn 12e jaar heb ik een penvriendin. Ze werd geboren in Bombay, maar woont al sinds haar 20e in de VS. Ik sprak haar vorige maand op Schiphol, waar ze een paar uur de tijd had tussen 2 vluchten. We spraken ons hele leven door, in een intens gesprek. Uiteraard ook over de situatie in haar land (want zo voelt de VS voor haar). Hoe gefrustreerd ze zich voelt, als overtuigd Democraat in ‘het land van Trump’. Hoe bezorgd ze is, over de toekomst van haar homoseksuele zoon. En hoe moedeloos ze zich over dit alles kan voelen.
De straat op!
Maar afgelopen zondag stuurde ze me een aantal foto’s van een protestmars tegen de regering Trump, in haar woonplaats Chicago. Zij was een van die honderdduizenden Amerikanen die dit weekend de straat op gingen, in vele Amerikaanse steden. Er was een mooie foto van haarzelf bij, met protestbord. “I’m so glad I went”, schreef ze me. Door zich uit te spreken, de straat op te gaan, samen met gelijkgestemden, voelt ze zich al wat beter. En sterker! Wat een mooi voorbeeld.
Wat helpt jou?
Misschien kamp jij ook wel met de gevoelens die ik hierboven omschrijf: boosheid, frustratie, je zorgen maken, het allemaal niet meer willen aanhoren, en machteloosheid.
Weet dan dat het altijd helpt om op enige manier in beweging te komen, en je invloed te laten gelden. Hierboven staan al wat manieren, om je te laten gelden. Maar er is veel mogelijk, in je buurt, in je stad of nog breder. Iets betekenen voor een ander, of je aansluiten bij gelijkgestemden. Zet je frustratie over onrecht en agressie om in iets moois, hoe klein ook. Het maakt de wereld net iets mooier en veiliger, ook voor jezelf.
Tips om even te ontsnappen
En ja, het zal nodig blijven om voldoende momenten van afleiding en plezier te hebben, om op te laden en simpelweg je leven te kunnen leven. Want dat gaat immers ook nog gewoon door.
- Flessenpost uit Reykjavik. Dit boekje van Laura Broekhuysen neemt je mee naar het (uitdagende) leven van een immigrant op IJsland; het landschap, het klimaat, het handjevol inwoners (dat elkaar bijna allemaal kent), én een razend lastige taal. Een fijn boek om echt even helemaal weg te zijn! Eerder schreef zij al ‘Winter-IJsland’.
- Luisteren naar de vogels. Vind jij het geluid van vogels (vooral in het voorjaar, nu dus!) ook zo prettig? Je bent zeker niet de enige. Het blijkt dat dit geluid niet alleen voor de meeste mensen prettig is, maar ook een kalmerende werking heeft op het centrale zenuwstelsel. Een geruststellende werking dus, van iets dat er altijd is, en ook altijd gewoon doorgaat, wat er ook speelt. Ik maak er zelf volop gebruik van 🙂
Tenslotte
Ook Claudia de Breij wist zich te herpakken, en zich luid en duidelijk uit te spreken in waar ze voor staat, en voor zál staan. Daar heeft ze tenslotte haar podium voor. Met al haar angsten en onzekerheden. Ze gaat niet bij de pakken neerzitten. Ze laat zich gelden!
Ik wens je alle goeds voor een mooi en moedig voorjaar. En wees welkom als ik je daarbij op een of andere manier van dienst kan zijn.
Vriendelijke groet, Mieke de Maaré